ျမတ္ဗုဒၶရဲ႕ အဆုံးအမအတိုင္း လိုက္နာက်င့္ႀကံေနထိုင္ၾကတဲ့ ဗုဒၶဘာသာ ၀င္ေတြဟာ မိမိတို႕ရဲ႕သႏၱာန္မွာ ကုသိုလ္တရားမ်ား အၿမဲကိန္းေအာင္ေစဖို႕ ႏွစ္စဥ္ျဖစ္ေစ လစဥ္ျဖစ္ေစ ဘာသာေရးပြဲေတာ္မ်ားက်င္းပေလ့ရိွပါတယ္။
(24.05.2013) ကဆုန္လျပည့္ေန႕ဟာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြရဲ႕ အၿမဲမျပတ္ အမွတ္ရစရာ အျမင့္ျမတ္ဆုံး ေန႕ထူးေန႕ျမတ္ ႀကီးျဖစ္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လည္းဆိုရင္ “ဖြားျမင္၊ ပြင့္၊ စံ၊ ဗ်ာဒိတ္ခံ၊ မွတ္ရန္ ကဆုန္ လျပည့္ၾကဳံ၊” ဟုဆုိသည့္အတုိင္း ျမတ္ဗုဒၶဟာ ဒီ ကဆုန္လျပည့္ေန့မွာပဲ-
(၁) ဒီပကၤရာဘုရားေျခေတာ္ရင္းမွာ ဘုရားအျဖစ္ရဖို႕ ဆုပန္ေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။
(၂) မဟာသကၠရာဇ္ (၆၈)ခု၊ကဆုန္လျပည့္(ေသာၾကာေန့)မွာ ဖြားျမင္ေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။
(၃) မဟာသကၠရာဇ္(၁၀၃)ခုနွစ္ကဆုန္လျပည့္(ဗုဒၶဟူးေန့)မွာဘုရားအျဖစ္သုိ့ေရာက္ေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။
(၃) မဟာသကၠရာဇ္(၁၀၄)ခုနွစ္ ကဆုန္လျပည့္တြင္ ဗုဒၶဝင္အက်ဥ္းကုိေဟာေတာ္မူခဲ့ ပါတယ္။
(၄) မဟာသကၠရာဇ္(၁၄၈)ခုနွစ္ကဆုန္လျပည့္(အဂၤါေန့)မွာ ပရိနိဗၺာန္ျပုေတာ္မူခဲ့ပါတယ္ ဒါေၾကာင့္ ဘုရားရွင္ရဲ့ ဘဝ အစ အလယ္ အဆုံးဟာ ကဆုန္လျပည့္ေနမွာျဖစ္တဲ့အတြက္ အင္မတန္ထူးျခားျပီး ဗုဒၶဘာသာဝင္တုိ့အတြက္ မေမ့နဳိင္စရာ ဂုဏ္ယူစရာေန့ထူးေန့ျမတ္ ျဖစ္ပါတယ္။
အထက္ပါ ဂုဏ္အဂၤါေတြနဲ႕ျပည့္စုံတဲ့အတြက္ ျမန္မာအပါအ၀င္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ႏုိင္ငံမ်ားမွာ မိမိတို႕ရဲ႕ႏိုင္ငံအလိုက္ အေခၚအေ၀ၚအမ်ိဳးမ်ိုဳး ပူေဇာ္ပုံအဖုံဖုံေတြနဲ႕ ေန႕ထူးေန႕ျမတ္အျဖစ္ပူေဇာ္ၾကပါတယ္။ အိႏၵိယ၊ ဘဂၤလားေဒရွ္နဲ့ နီေပါနဳိင္ငံမ်ားမွာ ကဆုန္လျပည့္ေန့ကုိ ဝိဆာခ္ပူဇ(Visakah Puja)၊ဗုဒၶပုရ္နိမာ(Buddha Purnima)၊ဗုဒၶဇယႏၱိ(Buddha Jayan ta)လို႕ေခၚေ၀ၚၾကပါတယ္။ထုိင္းနဳိင္ငံမွာ ဝိဆာခဘုခ်(Visakhabucha)ဗိယက္နမ္မွာ ဖက္ဒန္း အင္ဒုိနီးရွားမွာ ဝုိင္းဆက္(waisak)သီရိလကၤာမွာ ဝိဆက္(ေဝ့ဆက္)(Vzsak) မေလးနဲ့တရုတ္မွာ ေဖာဒန္း၊ တိဗက္မွာစကဒဝ(Saga Dawa) လာအုိနဳိင္ငံမွာလဲ ဝိကဆက္ခေဘာကဆ(Vixakha Bouxa) အသီးသီးေခၚေဝၚျပီး ပြဲေတာ္မ်ားကုိက်င္းပၾကပါတယ္။ျမန္မာ နဳိင္ငံမွာေတာ့ ကဆုန္လျပည့္ ဗုဒၶေန႕အျဖစ္သတ္မွတ္ၿပီး ကဆုန္ေညာင္ေရသြန္းပြဲေတာ္လို႕ လူသိမ်ားပါတယ္။
ျမန္မာနဳိင္ငံအပါအဝင္ သီရိလကၤာ၊မေလးရွား၊ထုိင္း၊စကၤာပူ၊ဗိယက္နမ္၊အင္ဒုိနီးရွားနွင့္ထုိင္ဝမ္တုိ့မွာ ကဆုန္လျပည့္ေန့ကုိ အမ်ားျပည္သူရုံးပိတ္ရက္အျဖစ္သတ္မွတ္ၾကသည့္အျပင္ ၁၉၉၈ခု၊နုိဝင္ဘာလ( ၅) ရက္မွ (၁၄) ရက္အထိ သီရိလကၤာနဳိင္ငံ ကုိလံဘုိ ျမဳိ့မွာက်င္းပခဲ့တဲ့ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ဗုဒၶကြန္ဖရင့္မွာ ကဆုန္လျပည့္ေန့ကုိ ကမၻာ့ရုံး ပိတ္ရက္အျဖစ္သတ္မွတ္ရန္ညွိနဳိင္းခဲ့ ၾကပါတယ္။ အဲဒီမွာ ၁၉၉၉ခု စက္တင္ဘာလမွာ သီရိလကၤာနဳိင္ငံ နဳိင္ငံျခားေရးဝန္ၾကီး လက္ရွမန္းကတိဂမ္ဟာထုိအဆုိကုိ ကုလသမဂၢ ကုိတင္သြင္းခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ (၅၄) ၾကိမ္ေျမာက္ကုလသမဂၢအေထြေထြညီလာခံမွာထုိအဆုိကုိ ျမန္မာနဳိင္ငံအပါ အဝင္ အာရွတုိက္ရွိဗုဒၶဘာသာဝင္နဳိင္ငံမ်ား၊ အေရွ့ေတာင္အာရွအဖြဲ့ ဝင္နဳိင္ငံမ်ား၊ ရုရုားနဳိင္ငံ၊အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုနဲ့ အျခားေသာနဳိင္ငံမ်ားစုစုေပါင္း (၃၄) နုိင္ငံက ေထာက္ခံခဲ့ၾကပါတယ္။ ၁၉၉၉ ဒိီဇင္ဘာ (၁၃) ရက္အစည္းအေဝးဆုံးျဖတ္ ခ်က္အမွတ္ (၁၇၄) နဲ့ ကမၻာ့ကုလသမဂၢမွ ကဆုန္လျပည့္ဗုဒၶေန့ကုိ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ရုံးပိတ္ရက္ Vesak Universal Holiday အျဖစ္သတ္မွတ္ေပးခဲ့ပါတယ္။
ကဆုန္လျပည့္ ဗုဒၶေန႕ကို ႏိုင္ငံအလိုက္အမည္အမ်ိဳးမ်ိဳးေခၚေ၀ၚပုံကို တင္ျပၿပီးတဲ့ေနာက္ စာေရးသူ လက္လမ္းမီွရာ ျမန္မာနဲ႕သီရိလကၤာရဲ႕ ကဆုန္လျပည့္ ဗုဒၶေန႕ ပူေဇာ္က်င္းပပုံကို တင္ျပလိုပါတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာေတာ့ ကဆုန္လျပည့္ေန႕ကို ေညာင္ေရသြန္းပြဲေတာ္လို႕ ပိုၿပီးလူသိမ်ားပါတယ္။ ပူေဇာ္ပုံကေတာ့ နံနက္ေစာေစာ ဗုဒၶါဘိေသက အေနကဇာတင္ျခင္း၊ ဆြမ္းစေသာ လွဴဖြယ္၀တၳဳမ်ား လွဴဒါန္းျခင္း၊ ေညာင္ပင္ကို ေရသြန္းေလာင္းပူေဇာ္ျခင္းတို႕ျဖစ္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ေညာင္ပင္ကို ေရေလာင္းပူေဇာ္ရသလဲဆိုရင္ “ကံ ဥဒကံ ဆိႏၵတီတိ ကဆုန္” လို႕ ဆိုတဲ့အတိုင္းကဆုန္ လမွာ ေရတြင္း ေရကန္ေတြမွာ ေရျပတ္ေလာက္သည့္အထိ ပူျပင္းတဲ့အတြက္ ဗုဒၶကိုယ္စားေညာင္ပင္ႀကီးကို အကိုင္းအခက္ေတြ မခန္းေျခာက္ေစဖို႕၊ အသက္မေသေစဖို႕ ေရသြန္းေလာင္းၿပီးပူေဇာ္ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
သီရိလကၤာမွာေတာ့ Vesak Day ကို Buddha birthday -ဘုရားေမြးေန႕ လို႕ပိုၿပီးလူသိမ်ားပါတယ္။ ပူေဇာ္ပုံကေတာ့ သံဃာ့ဒါနဆြမ္းေလာင္းျခင္း၊ ဆြမ္းကပ္ျခင္း၊ မိမိတို႕အိမ္ေရွ႕ျဖစ္ေစ၊ က်ယ္၀န္းတဲ့ေနမွာျဖစ္ေစ ဒါနသာလာလိုေခၚတဲ့ အလွဴမ႑ပ္ေတြျပဳလုပ္ၿပီး စားဖြယ္ေသာက္ဖြယ္မ်ား ေပးကမ္းလွဴဒါန္းျခင္းတို႕ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္ထက္ ထူးျခားတဲ့ အခ်က္ကေတာ့ အိမ္တိုင္း လမ္းတိုင္း ေနရာတိုင္းမွာ ဗုဒၶေန႕အျဖစ္ပိုမိုသိသာေစရန္ သာသနာ့အလံမ်ား လႊင့္ထူထားျခင္းျဖစ္ ပါတယ္။ ဒါတင္မကေသးပါဘူး အဓိကက်တဲ့ လမ္းဆုံေတြမွာ ဗုဒၶ၀င္ပန္းခ်ီကားေတြကို စိတ္ၾကည္ႏူးဖြယ္ရာ ေရးျခယ္ပူေဇာ္ ထားပါတယ္။
ညပိုင္းမွာဆိုရင္ အဲဒီပန္းခ်ီကားေတြကို ေရာင္စုံလွ်ပ္စစ္မီေတြနဲ႕ အဆန္းတၾကယ္ပူေဇာ္ၾကပါတယ္။ ဗုဒၶ၀င္ဇာတ္လမ္းေတြ ကိုလည္း ပရိုဂ်ပ္တာနဲ႕ ျပသေပးပါတယ္။ အထူးျခားဆုံးနဲ႕ အတုယူစရာအေကာင္းဆုံး ကေတာ့ ေမလ 24 ရက္နဲ႕25 ရက္ Vesak Day ေန႕ေတြမွာ အသားငါးနဲ႕ အရက္ေသစာ ေရာင္းခ်ခြင့္ လုံး၀ ပိတ္ပင္ထားျခင္းပါပဲ။ ဒါဟာ ႏုိင္ငံရဲ႕ ဥပေဒတစ္ခုပါ။ အခုလို အခါႀကီးရက္ႀကီးကို မဆိုထားလင့္ သာမန္ Poya Day လို႕ေခၚတဲ့ လျပည့္လကြယ္ဥပုသ္ေန႕ေတြမွာေတာင္ အသားႀကီး ငါးႀကီး ၀ယ္လို႕မရႏိုင္ပါဘူး။
နိဂုံးခ်ဳပ္အေနနဲ႕ တင္ျပလိုတာကေတာ့ ကဆုန္လျပည့္ေန႕ကို ႏိုင္ငံအလိုက္ အမည္အမ်ိဳးမ်ိဳး၊ ပူေဇာ္ပုံအဖုံဖုံ ရိွေသာ္လည္း အႏွစ္သာရကေတာ့ တူတူပါပဲ။ ဒါကေတာ့ ဗုဒၶေန႕မွာ ဒါန သီလ ဘာ၀နာ စတဲ့ကုသိုလ္တရားေတြျပဳလုပ္ရင္း ျမတ္ဗုဒၶကို ပူေဇာ္ျခင္းပါပဲ။ ကဆုန္လျပည့္ ဗုဒၶေန႕မွာ ျမတ္ဗုဒၶကို အာမိသနဲ႕ သာမက ဓမၼနဲ႕ပါပူေဇာ္ႏိုင္ေစဖို႕ လယ္တီဆရာေတာ္ ဘုရားႀကီးရဲ႕ ေအာက္ပါဘုရားရိွခိုးလကၤာေတြကို မွ်ေ၀လိုက္ပါတယ္။
ကဆုန္လျပည့္ ေသာၾကာေန႔ ဖြားျမင္ေတာ္မူေသာေန႕
သေႏၶယူခါ ၊ ဆယ္လၾကာေသာ္၊
မဟာသကၠရာဇ္၊ ေျခာက္ဆယ့္ရွစ္ႀကံဳ၊
ကဆုန္လျပည့္၊ ေသာၾကာေန႔၀ယ္၊
ခ်မ္းေျမ့စံုစီ၊ လုမၺိနီ၌ ၊
မဟီလႈိက္ဆူ။ ဖြားေတာ္မူသည္၊
နတ္လူေအာင္ၿမိဳ႕ လမ္းပါကုိ။
ကဆုန္လျပည့္ ဗုဒၶဟူးေန႔ဘုရားျဖစ္ေသာေန႕
ေတာရိပ္ၿမိဳင္ေပၚ၊ ေျခာက္ႏွစ္ေပ်ာ္၍၊
ခါေတာ္တပံု၊ ပြင့္ခ်ိန္ႀကံဳက၊
ကဆုန္လျပည့္၊ ဆင္မင္းေန႔၀ယ္၊
ေျမ့ပရေမ၊ ပလႅင္ေဗြထက္၊
ေရႊေညာင္ေတာ္ႀကီး၊ ဗိတာန္ထီးႏွင့္ ၊
မၿငီးၾကည္ျဖဴ၊ ေနေတာ္မူလ်က္၊
ရန္ျမဴခပင္း၊ အမုိက္သင္းကုိ၊
အလ်င္းပယ္ေဖ်ာက္၊ အလင္းေပါက္က၊
ထြန္းေတာက္ဘုန္းေတာ္၊ ေသာင္းလံုးေက်ာ္သည္၊ သံုးေဖာ္လူတုိ႔ ၿငိမ္းပါကုိ။
ကဆုန္လျပည့္ အဂၤါေန႔ပရိနိဗၺာန္စံ၀င္ေသာေန႕
တရားနတ္စည္၊ ေဆာ္ရြမ္းလည္က၊
သံုးမည္ဘံုသိုက္၊ တေသာင္းတုိက္၀ယ္၊
ကၽြတ္ထုိက္သည့္သူ၊ နတ္လူျဗဟၼာ၊
သတၱ၀ါကို၊ ေခမာေသာင္သုိ႔၊
ေဖာင္ကုတုိ႔ျဖင့္၊ ေဆာင္ပုိ႔ၿပီးခါ၊
၀ါေလးဆယ့္ငါး၊ သက္ကားရွစ္ဆယ္၊
စံုျပည့္ႂကြယ္က၊ ရာေလးဆယ့္ရွစ္၊
သကၠရာဇ္၀ယ္၊ နတ္မလႅာတုိင္း၊
စံႏႈိင္းမယုတ္၊ ကုႆိႏၷာ႐ံု၊ အင္ၾကင္းစံု၌၊
ကဆုန္လျပည့္၊ အဂၤါေန႔၀ယ္၊ ခ်မ္းေျမ့နိဗၺဴ၊
စံေတာ္မူသည္၊ ၀ွန္းဆူေသာင္းလံုး ေက်ာ္တယ္ကုိ။
အရွင္သုမဂၤလ(ေျမာင္)
0 မွတ္ခ်က္မ်ား:
Post a Comment